Maatregel uitgelicht: eetbare tuin
Het zijn rare tijden. Zelfs als je niet ziek bent of niemand kent die ziek is, kan dit een moeilijke tijd zijn. Gelukkig zijn er nog een aantal leuke en positieve dingen die we kunnen doen in deze tijd van het jaar, zoals: een eetbare tuin aanleggen! In april kun je al veel verschillende soorten groente en kruiden (voor)zaaien. Ook als je een balkon of een kleine tuin hebt zijn er tal van mogelijkheden. Wees wel verstandig en ga niet onnodig naar winkels. Bestel desnoods je zaden en benodigdheden online. Gelukkig kun je ook bij sommige supermarkten potgrond, zaai- en stekgrond en zaden krijgen. Lidl verkoopt zelfs groente-, kruiden- en bloemenzaden vanaf € 0,19!
Eetbare stadstuin
In een stadstuin kun je gemakkelijk eetbare soorten telen zonder dat de tuin zijn sierwaarde verliest. Er zijn namelijk veel (vaste) plantsoorten die goed in Nederland groeien, mooi én eetbaar zijn. Daarnaast is het zowel mooi als gunstig om bloemen in je eetbare stadstuin te zetten. Bloemen trekken namelijk nuttige insecten aan die je eetbare planten bestuiven.
Om een grote opbrengst op een klein stuk grond te krijgen kun je gebruik maken van principes uit de permacultuur. Permacultuur bootst de natuur na door soorten bij elkaar te zetten die elkaar ondersteunen. Er wordt met name voor vaste planten gekozen, zodat je niet ieder jaar opnieuw begint. Daarnaast wordt er binnen permacultuur in verschillende (hoogte)lagen gewerkt. Op deze manier kun je op een klein stukje grond veel eetbare soorten telen. Zo kun je bijvoorbeeld in de kruidlaag verschillende soorten kruiden, sla en eetbare bloemen kweken, terwijl hierboven een fruitboom staat. Zo maak je optimaal gebruik van de ruimte. Permacultuurkenner Vera Greutink geeft in haar boeken en op haar website tuinsmakelijk.nl veel voorbeelden van soorten die goed samen gaan en gemakkelijk in Nederland te telen zijn. Ze heeft ook een plantenlijst opgesteld van haar eigen eetbare bostuin. In dit filmpje laat ze deze tuin van 55m2 zien (© Tuin Smakelijk).
In een kleine tuin kun je naast het gebruik maken van planten in meerdere lagen ook verticaal eetbare soorten kweken. Tegen een klimrek kun je bijvoorbeeld tomaten, bonen en klimmende pompoen en courgettesoorten laten groeien. Zo krijg je op een klein stukje grond toch een grote opbrengst. Je kunt ook eetbare soorten als haag gebruiken. Denk hierbij aan de olijfwilg, gele kornoelje, Japanse bottelroos of eenstijlige meidoorn. Ook kun je eetbare soorten als aardbeien kweken in (hang)potten. In grotere potten en teilen kun je verschillende groenten en kruiden kweken. Ook groenten die normaal in en warmer klimaat leven (zoals paprika’s, pepers en aubergines) groeien in Nederland vaak beter in terracotta potten dan in de volle grond.
Moestuin
Heb je meer ruimte? Dan kun je een groter plan maken. Het is belangrijk te zorgen voor een gezonde bodem. De meeste groenten doen het het best in een vochtige, goed doorlatende bodem. Mulchen (een laag organisch materiaal op de bodem leggen) en niet spitten zorgt voor een gezond en rijk bodemleven. Door te mulchen hoef je geen mest toe te voegen. Het gebruiken van de permacultuur principes zorgt ervoor dat je opbrengst elk jaar groter wordt, terwijl je minder werk hebt aan onderhoud.
Door zo veel mogelijk vaste eetbare soorten te kiezen hoef je niet elk jaar opnieuw te zaaien. Door planten te kiezen die elkaar ondersteunen zorg je dat ziektes en plagen weinig kans krijgen. Hier vind je enkele voorbeelden van combinatieteelt. Je kunt het moestuinseizoen verlengen door een kas te plaatsen, voor te zaaien en je oogst in te maken. Op tuinsmakelijk.nl vind je veel informatie over het aanleggen van een permacultuurmoestuin. Er is ook een Tuin Smakelijk Youtube-kanaal met veel informatie.
Makkelijke moestuinplanten: courgette, stambonen, wortelen, rode bieten, rucola, sla, snijbiet, lente-ui, basilicum, peterselie, radijs, bieslook. Munt kun je beter in potten kweken (als je niet je hele tuin vol wilt hebben).
Permacultuur (vaste planten): aardperen, zuring, brave hendrik, zeekool, palmkool, artisjok, snijbiet, kiwibes, salie, rozemarijn, venkel, appelboom, jostabes, daslook en meer.
Als je een volkstuin huurt of in je wijk een buurtmoestuin aan wilt leggen dan heeft dit tevens een belangrijke sociale functie. Mensen komen bij elkaar en kinderen leren waar hun voedsel vandaan komt. Wil je een buurt(moes)tuin bij jou in de wijk beginnen? Kijk dan op onze Buurt(moes)tuin-pagina voor meer informatie.